Dân tộc Lào là một trong những dân tộc thiểu số lớn tại Việt Nam. Theo thống kê của Chính phủ Việt Nam, dân tộc Lào tại Việt Nam có khoảng 400.000 người, phân bố chủ yếu tại các tỉnh miền núi phía Bắc như Sơn La, Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai, Hà Giang và Cao Bằng.
Mục lục
Giới thiệu dân tộc Lào Việt Nam
Dân tộc Lào tại Việt Nam có nền văn hóa đặc trưng, gắn liền với đời sống và sinh hoạt hàng ngày của người dân. Họ có những truyền thống, tập quán và phong tục riêng, nhưng đều có sự tương đồng với các dân tộc khác ở khu vực đồng bằng sông Hồng.
Trong lịch sử, dân tộc Lào đã có nhiều đóng góp quan trọng cho sự phát triển của đất nước Việt Nam. Họ đã tham gia nhiều cuộc kháng chiến chống lại các thực dân Pháp và Mỹ, đóng góp rất lớn cho sự giải phóng và thống nhất đất nước.
Dân số và địa bàn cứ trú dân tộc Lào Việt Nam
Người dân tộc Lào tại Việt Nam cư trú chủ yếu tại các tỉnh miền núi phía Bắc như Điện Biên, Sơn La, Lai Châu, Lào Cai và Hà Giang. Theo Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009, người Lào tại Việt Nam có tổng dân số là 14.928 người, phân bố tập trung tại 42 trên tổng số 63 tỉnh, thành phố. Các tỉnh miền núi phía Bắc tiếp tục là nơi có số lượng người Lào đông đảo nhất, với Lai Châu chiếm 38,6% tổng số người Lào tại Việt Nam, Điện Biên chiếm 30,6%, Sơn La chiếm 22,6%. Ngoài ra, một số tỉnh khác như Hà Tĩnh và Đắk Lắk cũng có cư dân tộc Lào nhưng số lượng rất ít, tương ứng là 433 và 275 người.
Đặc điểm kinh tế dân tộc Lào
Người dân tộc Lào tại Việt Nam chủ yếu làm nghề nông, canh tác ruộng nước với kỹ thuật canh tác dùng cày, bừa và làm thủy lợi. Ngoài ra, một số hộ gia đình của người Lào cũng phát triển các nghề phụ như dệt, rèn, gốm và làm đồ bạc. Các nghề này đóng góp vào thu nhập gia đình và phát triển kinh tế địa phương.
Hôn nhân gia đình dân tộc Lào
Ở cộng đồng người Lào, thường sử dụng các họ Lò, Lường, Vi,… giống như người Thái, mỗi họ đều có những kiêng kị riêng. Con cái thường theo họ của cha. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, hình thức gia đình nhỏ trở nên phổ biến hơn. Theo phong tục cổ truyền, các chàng trai phải ở với gia đình vợ vài năm trước khi đưa vợ về nhà, hoặc cùng nhau sống ở một nơi khác. Tuy nhiên, thời gian ở với gia đình vợ đã giảm dần trong thời gian qua. Các gia đình lớn chỉ còn thấy ở một số nơi hẻo lánh.
Tục lệ ma chay dân tộc Lào
Tục lệ ma chay của người Lào là rất quan trọng và tôn trọng người chết bằng cách cử hành lễ cúng và chôn cất chu đáo. Tuy nhiên, ở một số cộng đồng, đặc biệt là những người đứng đầu mường hoặc bản dưới chế độ cũ, khi qua đời thì thường sẽ thiêu xác để tiết kiệm diện tích đất đai và tiện lợi cho việc di chuyển và bảo quản.
Văn hóa dân tộc Lào
Văn hóa của người Lào rất đa dạng và phong phú, bao gồm nhiều tín ngưỡng, phong tục, tập quán và nghệ thuật dân gian độc đáo. Trong xã hội người Lào, những ông Mo Lâm là lớp người giỏi chữ và biết nhiều truyện cổ, dân ca. Họ ghi chép lại truyện cổ và các điệu dân ca quen thuộc. Trong vốn văn nghệ dân gian Lào có cả ảnh hưởng văn nghệ dân gian Thái. Người Lào thường múa Lâm vông trong các dịp lễ hội và liên hoan. Ngoài ra, văn hóa của người Lào còn bao gồm các trò chơi dân gian, nhạc cụ truyền thống, múa rối, điêu khắc gỗ và tranh sơn dầu.
Nhà cửa dân tộc Lào
Nhà cửa của người Lào thường là những ngôi nhà rộng lớn, được xây dựng chắc chắn và trang trí tinh tế. Các cây cột chính thường được đặt ở gần bếp để dễ dàng tiếp cận. Nóc nhà có dạng uốn cong hai đầu, tạo hình dáng giống với mai và rùa, tượng trưng cho sự hòa hợp giữa thiên nhiên và con người. Trong các khu định cư của người Lào, thường có nhiều nhà xây dựng gần nhau, tạo thành các khu phố nhỏ. Các cột, kèo thường được chạm khắc trang trí với các họa tiết đẹp mắt, tạo nên một không gian sống đẹp và đậm chất văn hóa truyền thống của người Lào.
Trang phục dân tộc Lào
Phong cách trang phục của người Lào gần giống với người Thái, với sự đa dạng phong cách vùng miền và chủng tộc. Trang phục truyền thống của người Lào thường là áo dài và quần tây, được làm từ các loại vải như lụa, len, cotton, màu sắc trung tính như trắng, đen, xám, nâu. Ngoài ra, còn có những bộ trang phục mang phong cách đặc trưng của một số dân tộc thiểu số khác như Hmong, Khmu, Lahu,….
- Trang phục nam: Trang phục nam của người Lào không có nhiều điểm đặc trưng riêng. Tuy nhiên, một số đàn ông Lào có thể xăm hình chữ “vạn” vào cổ tay hoặc hình con vật vào đùi.
- Trang phục nữ: Phụ nữ Lào được biết đến với kỹ năng dệt vải tay tinh tế. Họ thường mặc váy đen dài, quấn cao lên ngực và gấu váy thêu hoa văn sặc sỡ. Trang phục này thường được kết hợp với áo cánh ngắn bó thân và hàng khuy bạc phổ biến ở vùng Sông Mã. Ở vùng Điện Biên, trang phục áo cánh của người Lào giống với áo cùng loại của người Khơ Mú. Các cô gái Lào chưa lập gia đình thường búi tóc lệch về bên trái và sử dụng khăn phả biêng/phaa biang (tiếng Lào: ຜ້າບ່ຽງ) để quấn quanh vai và đầu. Ngoài ra, phụ nữ Lào thường đeo nhiều vòng tay và xăm hình một loại cây rau trên mu bàn tay.
Pingback: Danh sách dân tộc Việt Nam - ATI