Giới thiệu dân tộc La Hủ Việt Nam

Dân tộc La Hủ là một trong 54 dân tộc thiểu số của Việt Nam, số lượng người La Hủ hiện nay tại Việt Nam khoảng hơn 6.000 người, chủ yếu sinh sống tại các xã, huyện và thành phố Lai Châu của tỉnh Lai Châu.

Giới thiệu dân tộc La Hủ Việt Nam

Người La Hủ, còn có các tên gọi khác như Xá Lá Vàng, người Khổ Thông, trong đó La Hủ hay Lạp Hỗ tộc hay Kawzhawd là những tên tự gọi. Người La Hủ là một trong những dân tộc thiểu số của Trung Quốc, Việt Nam, Thái Lan, Myanmar và Lào, với số lượng khoảng 90.000 người trên toàn thế giới.

Dân số và địa bàn cư trú dân tộc La Hủ tại Việt Nam

Dân tộc La Hủ là một trong 54 dân tộc của Việt Nam. Ở Việt Nam, người La Hủ sống chủ yếu tại huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu, với dân số khoảng 6.874 người vào năm 1999, bao gồm 3 nhóm địa phương: La Hủ Sư (La Hủ vàng), La Hủ Na (La Hủ đen) và La Hủ Phung (La Hủ trắng). Họ tập trung chủ yếu ở ba xã là Tá Bạ, Pa Ủ và Pa Vệ Sủ.

Theo Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009, dân số người La Hủ ở Việt Nam là 9.651 người, phân bố tại 16/63 tỉnh, thành phố. Hầu hết người La Hủ sống tại tỉnh Lai Châu (chiếm 99,47% tổng số người La Hủ tại Việt Nam) với 9.600 người, trong khi các tỉnh khác chỉ có số lượng không nhiều hơn 10 người.

Ngôn ngữ dân tộc La Hủ

Ngôn ngữ của người La Hủ là tiếng La Hủ, thuộc nhóm ngôn ngữ Tạng-Miến của hệ ngôn ngữ Hán-Tạng. Tiếng La Hủ gần gũi với ngôn ngữ của người Lô Lô (người Di). Hiện nay, người La Hủ sử dụng bộ chữ cái Latinh để viết chữ cho tiếng La Hủ.

Đặc điểm kinh tế dân tộc La Hủ

Người La Hủ trước đây chủ yếu sống bằng nghề làm rẫy, săn bắn, và hái lượm. Công cụ lao động chủ yếu của họ là con dao và chiếc cuốc. Tuy nhiên, trong vài chục năm qua, người La Hủ đã phát triển cây lúa nước và lúa nương làm nguồn lương thực chính và dùng trâu cày kéo. Đàn ông La Hủ cũng là những thợ thủ công giỏi, họ đan ghế, mâm, chiếu, nong nia bằng mây và đa số biết nghề rèn.

Đặc điểm văn hóa dân tộc La Hủ

Người La Hủ có nhiều điệu múa khèn đặc sắc, trong đó có một số điệu múa như Khèn trống, Khèn chài, Khèn xòe… Thanh niên trong dân tộc này thường rất đam mê thổi khèn bầu. Các bài hát thường được trình diễn bằng tiếng Hà Nhì, tuy nhiên có nhịp điệu và giai điệu riêng, trong đó từng ngày được xác định theo chu kỳ 12 con vật (chuột, trâu, thỏ, rồng, hổ, ngựa, cừu, gà, chó, khỉ, lợn, và sóc). Điệu nhạc và múa của người La Hủ thường mang nét hoang dã, mạnh mẽ và phóng khoáng, thể hiện sự ấm áp, tình cảm và nét đẹp riêng của dân tộc này.

Phong tục, tín ngưỡng người La Hủ

Hôn nhân gia đình

Hôn nhân và gia đình là vấn đề quan trọng trong văn hóa của người La Hủ. Tuy nhiên, phong tục và quyền lợi thừa kế trong gia đình La Hủ có thể khác nhau tùy từng khu vực.

Người La Hủ thường thực hiện các nghi thức truyền thống như “đi khao” (tìm hiểu chân dung, hoạt động và quyền lực của nhà gái), “đi pạn” (cầu hỏi sự chấp thuận của nhà gái và người thân trong việc tiến hành lễ cưới), và “lễ xin dâu” (gửi quà đến nhà gái và thăm hỏi gia đình nhà gái trước khi cưới).

Sau khi kết hôn, người La Hủ có thể sống tại gia đình của bất kỳ bên nào trong vài năm, tùy thuộc vào quy định của từng vùng miền. Chồng và vợ thường chăm sóc lẫn nhau và chia sẻ trách nhiệm trong việc nuôi dạy con cái.

Trong trường hợp sinh con, phụ nữ La Hủ thường sinh nở trong buồng ngủ và sau đó được phép nghỉ dưỡng trong một khoảng thời gian ngắn. Trong vài ngày đầu đời của em bé, người thân và bạn bè có thể tới thăm và giúp đỡ trong việc chăm sóc con. Sau ba ngày, trẻ được đặt tên theo một nghi thức truyền thống, trong đó người thân và bạn bè có thể được mời tham gia và đặt tên cho em bé.

Tục lệ ma chay

Tục lệ ma chay của người La Hủ yêu cầu chôn người chết trong quan tài độc mộc. Trong trường hợp không đủ tiền để mua quan tài, người chết sẽ được đặt vào một cái giỏ tre hoặc bọc trong vải để đưa đi mai táng. Không có nhà mồ hay rào bảo vệ được xây dựng trên mộ.

Nhà cửa của người La Hủ

Người La Hủ sinh sống chủ yếu trên các sườn núi và đã phát triển định cư và xây dựng nhà cửa trên các vị trí địa hình cao hơn. Họ đã từ bỏ những căn nhà tạm bợ để xây dựng những ngôi nhà ở bền vững hơn, với phần lớn là nhà trệt có vách ngăn bằng gỗ, đá hoặc bê tông. Trong nhà, bàn thờ tổ tiên và bếp thường được đặt trong gian phòng chính.

Trang phục người La Hủ

Trang phục truyền thống của người La Hủ thường là màu đen, và màu chủ đạo của quần áo cho cả nam và nữ đều là màu đen.

Nam giới thường mặc áo cặp và quần vải đen, và đội mũ vải đen hoặc khăn trùm đầu màu đen.

Phụ nữ mặc áo choàng vải đen hở trước và xẻ tà, cổ tay và vạt áo thường được trang trí bằng xu bạc và khâu bằng nhiều loại ren.